Why doesn't ... ?
COMPUTERS AND COMPUTER
SOFTWARE'S HELP MANAGERS
CleanSweep
Explorer’ı Süpürüyor
Siz siz olun Quarterdeck CleanSweep’i IE4’ten sonra
yüklemeyin. CleanSweep çok önemli iki IE4 dosyasını
kendi dosyaları ile değiştiriyor ve sonuçta IE4 çalışamaz
hale geliyor. Önce CleanSweep sonra da IE4 yüklendiğinde
ise bir problem çıkmıyor.
Web
Sayfasını Yeni Pencerede Açın
Bir sayfayı yeni bir Explorer penceresinde açmak
istiyorsanız Shift tuşunu basılı tutun ve link’e bu
şekilde tıklayın.
Tam
Ekran
Standart Düğmeler çubuğunda yer alan Tam Ekran
butonuna tıkladığınızda (ya da Görünüm
menüsünden Tam Ekran’ı seçtiğinizde) IE4 Windows’un
görev çubuğunu da örterek tüm ekranı kaplar.
Ekranın en üstünde sadece kontrol butonlarının
bulunduğu bir araç çubuğu kalır (aynı butona ikinci
kez basarak eski halinize geri dönebilirsiniz). Tam
Ekran görünümünde iken kaydırma çubukları
(scrollbars) ihtiyaç duyulduğunda otomatik olarak
ortaya çıkacaktır. Ekranı kapatma konusunda daha da
ileri gidebilir ve en üstte duran araç çubuğuna sağ
tıklayıp Otomatik gizle’yi seçebilirsiniz. Böylece
ekranda sadece Web sayfası kalır. Mouse imlecini
ekranın en üstüne getirdiğinizde araç çubuğu
tekrar görünecektir.
Sayfayı
Tümüyle Kaydedin
Bildiğiniz gibi bir Web sayfasını normal yolla
kaydettiğinizde (Dosya -> Farklı Kaydet) resimler
sayfayla birlikte kaydedilmez. Eğer resimlerin de
kaydettiğiniz dosyaya dahil edilmesini istiyorsanız IE4’te
bunun biraz zahmetli bir yolu var. Yalnız önce Outlook
Express’in makinenizde yüklü olması gerekiyor.
İşlem şöyle: Kaydetmek istediğiniz sayfayı browser’ınızda
açın. Dosya menüsünden Gönder’i ve oradan da
Elektronik Posta ile Sayfa’yı seçin. Karşınıza,
e-mail’leriniz için Outlook Express’i kullanıyorsanız,
Outlook Express’in mesaj gönderme ekranı gelecektir.
Burada Araçlar menüsünden ‘Resimleri ileti ile
gönder’i işaretleyin. Kime kısmına bir şeyler
yazmayı da unutmayın (ne yazdığınız önemli değil).
Ardından pencereyi kapatın. Değişiklikleri kaydetmek
isteyip istemediğinizi soran bir mesaj gelecektir; Evet
deyin. Artık sayfanız resimleriyle beraber Outlook
Express’in Taslaklar klasörüne kaydedilmiştir.
Bu şekilde Taslaklar klasörüne
kaydettiğiniz sayfayı bir dosya olarak farklı bir
konuma da kaydedebilirsiniz (yine resimleriyle beraber).
Bunun için Taslaklar klasöründe mesajı (sayfanız) seçin,
Dosya menüsüne gidin ve Farklı Kaydet deyin. Konumu ve
dosya ismini belirleyin. Burada dikkat etmeniz gereken
nokta dosya uzantısı olarak mht yazmanız (deneme.mht
gibi). Dosyanızı *.htm şeklinde kaydederseniz
resimleri gene göremezsiniz.
Cache’den
Tam Verim
Sayfaları cache’den okumak, daha önce ziyaret etmiş
olduğunuz siteleri tekrar görmenin en hızlı yoludur.
Internet Explorer’ın, evvelce gezdiğiniz sayfaları
sabit diskten okumasını temin etmek için şu işlemi
yapın: View menüsünden Internet Options’ı seçin ve
General sekmesinde Settings butonuna tıklayın. Check
for newer versions of stored pages kısmında Never’ı
işaretleyin.
Başkasının
Font’larına Müdahale
Internet Explorer 4.0 sayesinde, bir Web sayfasında
kullanılmış olan font’un önemi ortadan kalkıyor.
Eğer isterseniz tüm sayfaların sizin seçtiğiniz
şekilde görünmesini sağlayabilirsiniz. View menüsünden
Internet Options’ı seçin ve General sekmesine gelin.
Buradan Fonts butonuna tıklayın ve tercih ettiğiniz
font ile boyutunu belirtin. OK diyerek Fonts penceresini
kapatın. Şimdi de Accessibility buton’una tıklayın.
“Ignore font styles specified on Web pages” ve “Ignore
font sizes specified on Web pages” seçeneklerini işaretleyin.
Arama
Motoru Sol Şeritte
Klasik arama yöntemleri ile yaşadığımız
problemlerin en büyüğü belki de arama motorunun
getirdiği sonuçların bizim beklediklerimizle ilgisiz
oluşudur. Arama sonucunda gelen link’lerin gittiği
hedefin aradığınız sayfalar olmadığını
anladığınızda, back tuşları ile başladığınız
yere dönmek zorunda kalırsınız. Link’leri yeni bir
pencerede açmak, meselenin çözümü için kısmen
yardımcı olsa da arama işleminin yükünü tam anlamıyla
azaltamaz. IE 4.0’da bu meseleye daha iyi bir çözüm
getiren işlevler mevcut: Standart butonların yer
aldığı araç çubuğunda Search butonuna
bastığınız zaman, browser penceresinin sol tarafında
dar bir pencere daha açılır ve burada Explorer Bar’ın
Search ekranı belirir. Bu bölümde görmüş olduğunuz
arama motorlarından birini işaretleyin ve sonra
hakkında arama yaptıracağınız ifadeyi yazın. Ara
(Search) butonuna basın. Bu işlem neticesinde, arama
sonuçlarınız, aramayı yapmış olduğunuz Search
panelinde belirecek ve sağdaki ana browser penceresi
olup bitenlerden etkilenmeyecektir. Arama sonucunde gelen
link’lere tıkladığınızda ise link’in sayfası bu
kez ana pencerede açılacak, link’lerin olduğu sol
panel durumunu muhafaza edecektir.
Açılış
Ekranı Nereye Gitti?
Registry’ye yapacağınız bir müdahale ile Outlook
Express’in açılışı sırasında gördüğünüz
ekranı iptal edebilir ve programın bu ekranı göstermeden
açılmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için Kayıt Düzenleyici’yi
çalıştırın (regedit.exe).
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft yolunu izleyin ve
Outlook Express kalsörünü seçin. Düzen menüsünden
Yeni’yi seçin ve DWORD Değeri komutunu verin. Bu yeni
değeri NoSplash şeklinde isimlendirin. Sonra değere
çift tıklayın ve Değer verisi olarak 1 girin. Kayıt
Düzenleyici’den çıkın. Outlook Express’i
başlatın ve yaptığınız değişikliğin sonucunu görün.
Birden
Fazla Mail Hesabı
Internet Explorer 4.0’ın mail&news client’ı
olarak gelen Outlook Express, birden fazla mail ya da
news hesabı ile çalışabilmenize imkân veriyor.
Mevcut hesabınızın yanına yenilerini ilave etmek için
Tools menüsünden Accounts komutunu seçin. Gelen
pencereden Add butonuna tıklayın ve Mail, News ya da
Directory Service seçeneklerinden birini belirtin. Bu aşamadan
sonra karşınıza Internet Connection Wizard gelecek ve
adım adım yeni hesabınızı oluşturacaktır.
Sihirbazla işiniz bittikten sonra, Close butonu ile
Internet Accounts penceresini kapatın. Artık aynı
client biriminden (yani aynı bilgisayardan) değişik
mail hesaplarını kullanabilirsiniz.
Default
Font’u Değiştirme
Outlook Express’in HTML mail ve news gönderirken
kullandığı font’u değiştirmek için Tools
menüsünden Stationery seçeneğini işaretleyin. Mail
ve News sekmelerinin yer aldığı bir pencere
gelecektir. “When composing new messages use” bölümünde
“My compose font” seçeneği işaretli iken, “Compose
Font” kısmındaki “Font Settings” butonunu
tıklayarak istediğiniz değişiklikleri yapabilirsiniz.
Kanalları
Değiştirin
IE4 ile birlikte gelen channel bar’da, Microsoft’un
iş ortaklarına ait olan kanallara giden kısayollar
vardır. Channel bar’da işinize yaramayacağını
tahmin ettiğiniz kısayolları rahatlıkla
silebilirsiniz. Bunun için önce Standard Buttons araç
çubuğunda yer alan Channels düğmesine tıklayın.
Solda Channels paneli belirecektir. Burada birtakım ana
gruplar ve her grubun altında, gruba tıklandığında açılan
bazı kanallar bulunur. Mouse imleci ile silmek
istediğiniz grubun ya da kanalın üzerine gelip sağ
tıkladığınızda bir menü açılır. Bu menüden Sil
(Delete) komutunu vererek mevcut bir kanalı
kaldırabilirsiniz. Ayrıca istediğiniz bir Web sitesini
bir kanal haline de getirebilirsiniz. Bunun için önce
siteye gidin, sonra da adres çubuğundaki URL ikonunu
channel bar’a sürükleyin ve bırakın.
Dinamik
Renkler
Mouse imleci bir link’in üzerine geldiğinizde IE4’ün
link’in rengini değiştirmesini sağlayabilirsiniz.
Bunun için View menüsünden Internet Options komutunu
verin. General sekmesinde iken Colors düğmesine basın.
Gelen pencerede Use hover color seçeneğini işaretleyin
ve buradaki renk kutusuna tıklayın. Sonra mouse ile
üzerine gelindiğinde link’in bürünmesini istediğiniz
rengi seçin.
İleri
& Geri
IE4 ile sörf esnasında belki de en sık
kullandığımız düğmeler Back ve Forward düğmeleri.
Gerektiğinde, bu iki düğmeye üst üste birkaç kez
basmak yerine üzerlerine gelip sağ tıklamayı deneyin.
Bu işlem neticesinde bir menü açılır ve geri ya da
ileri yöndeki hareketiniz sonucunda gidebileceğiniz seçenekler
görünür.
Adres
Defterine İlaveler
Outlook Express’in
bir özelliği sayesinde, mesajını reply ettiğiniz
kişilerin otomatik olarak Address Book’a eklenmesini
sağlayabilirsiniz. Bu özelliği geçerli kılmak için
Tools menüsünden Options komutunu verin. Gelen Options
penceresinde General sekmesini açın. Burada “Automatically
put people I reply to in my Address Book” seçeneğini
işaretleyin.
Grup
Çalışması
Outlook Express bünyesinde bir grup kurarak e-mail mesajınızı
aynı anda pek çok insana gönderebilirsiniz. Yeni bir
grup oluşturmak için araç çubuğundaki Address Book düğmesine
tıklayın. Burada da New Group butonuna tıklayın.
Karşınıza gelen Properties penceresindeki New Contact
kontrolü ile istediğiniz kişileri yeni gruba dahil
edin. Mesajı grup üyelerinin tümüne göndermek istediğinizde,
mesajın To: kısmına grubun ismini yazın.
Web
Sitesini ‘Çalıştır’ın
Windows’un komut satırı ile çalışmayı
seviyorsanız, ziyaret etmek istediğiniz Web sitesine bu
satır aracılığı ile de ulaşabilirsiniz. Başlat menüsünden
Çalıştır komutunu verin ve burada Web sitesinin URL’ini
yazın. Site IE4’de açılacaktır. Siteyi daha
önceden ziyaret ettiyseniz, Çalıştır komut
satırında Auto Complete özelliği de kendini gösterecektir.
Önce
IE4’ü Uninstall Edin
Eğer sisteminizde Internet Explorer 4.0 kurulu iken Win
95’i tekrar yüklerseniz hiç gereği yokken
başınıza bir sürü dert alırsınız. Bunun sebebi,
IE4’ün yüklenmesi esnasında birtakım anahtar
Windows sistem dosyalarının yeni sürümleriyle değiştirilmesidir.
Win 95’i yeniden kurma sürecinde problem istemiyorsanız
önce IE4’ü komple uninstall edin, sonra Win 95’i
tekrar yükleyin ve son olarak da IE4’ü tekrar kurun.
Başlık
Çubuğunu Değiştirin
Outlook Express’in başlık çubuğunda yazan metni (“Klasör
İsmi - Outlook Express” yazan kısım) kendi
istediğiniz bir metin ile değiştirebilirsiniz. Bunun için
önce, Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin
ve regedit yazarak Kayıt Düzenleyiciyi (Registry
Editor) çalıştırın.
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft yolunu izleyin ve
Outlook Express klasörünü seçin. Klasörü seçtikten
sonra Düzen menüsüne gidin ve Yeni/Dize Değeri
komutunu verin. Yeni değerin adını WindowTitle koyun.
Daha sonra bu değerin üzerine çift tıklayın ve gelen
diyalogda Değer verisi bölümüne başlık çubuğunda
yer almasını istediğiniz metni yazın. Tamam deyin ve
Kayıt Düzenleyiciyi kapatın. Outlook Express’i
tekrar başlattığınızda yapmış olduğunuz
değişikliğin etkisini görebilirsiniz.
Baskı
Özellikleri
IE4’de, yararlı siteleri kâğıda dökmek istediğinizde
size epey yardımcı olacak birçok yeni baskı özelliği
bulunuyor. Yazıcıya göndermek istediğiniz bir sayfaya
rastladığınızda Ctrl+P’ye basın veya File menüsünden
Print komutunu verin. Bu işlem karşınıza Print
diyalog penceresini çıkaracaktır. (Araç çubuğundaki
Print düğmesine basarsanız sayfa direkt olarak
yazıcıya gider; Print diyalog penceresi gelmez ve
baskı üzerinde fazla bir kontrolünüz olmaz.)
Sayfa frame’ler ihtiva
ediyorsa bastırılacak olan frame’i seçebilirsiniz. Eğer
sayfadaki frame’lerden sadece birini yazıcıya göndermek
istiyorsanız, Print diyalog penceresini açmadan önce
mouse imleci ile bu frame’in üzerinde herhangi bir
yere tıklayın. Sonra Print diyalog penceresinde “Only
the selected frame” seçeneğini işaretleyin. “As
laid out on screen” seçeneği sayfayı aynen ekranda göründüğü
gibi, tüm frame’lerle birlikte basarken “All frames
individually” seçeneği de her bir frame’i ayrı
ayrı yazıcıya yollar.
Diyalog penceresinde Print
frames kısmının hemen altında yer alan “Print all
linked documents” seçeneği işaretlenirse, o anda görüntüde
olan sayfanın üzerindeki link’lerin gittiği sayfalar
da yazıcıya gönderilir. Bu özellik faydalı olmasına
rağmen dikkatli kullanılması gerekir. Bazı sayfalarda
bir sürü yere link bulunur ve neticede tek bir tıklama
ile kâğıt tepsiniz bomboş kalabilir. Bunun yerine
önce “Print table of links” seçeneğini
işaretlemenizi ve OK demenizi öneririz. Bu işlem
sonucunda, “Print all linked documents” seçeneğinin
işaretlenmesi durumunda basılacak olan sayfaların bir
listesi yazıcıya gönderilir.
Son olarak, üzerinde olduğunuz
sayfanın gittiği link’lerden birini bastırmak
istiyorsanız link’in üzerine gelin, sağ tıklayın
ve açılan menüden Print Target komutunu verin. Aynı
Print diyalog penceresini göreceksiniz Alo demeden 28 milyon lira
Türk
Telekom, 2001’in ilk iki ayında abonelerinden bir
yıllık peşin konuşma ücreti kesecek. Aboneler ocak
ve şubat aylarında 14.4’er milyon lira ödeyecek
EKONOMİ
SERVİSİ
Türk Telekom, gelecek yıl telefon görüşmesi
ödemelerinde yeni bir uygulamaya geçiyor. Kurum,
telefon görüşmesi için her ay 100 kontör üzerinden
aldığı peşinatı, 2001 yılının ilk iki ayında
olmak üzere, bin 200 kontör üzerinden iki taksitte
tahsil edecek.
Telekom şu anda abonelerinden, telefon görüşmeleri
için 100 kontör karşılığı olmak üzere aylık
toplam 2 milyon 400 bin lira peşinat alıyor. Gelecek
yıl başlatılacak uygulamada ise peşinat, yıllık bin
200 kontör karşılığı olmak üzere iki taksitte alınacak.
560 trilyon toplayacak
Aboneler, kendilerine verilen kontör miktarını
aşan görüşmelerinin ödemesini ise ayrıca yapacak.
Telekom, şu anda, telefon görüşmelerini
kontör başına 24 bin lira üzerinden ücretlendiriyor.
Yeni uygulamaya geçildiğinde bu rakam değişmezse
aboneler, 2001’in Ocak ve Şubat aylarında 14 milyon
400’er bin lira olmak üzere toplam 28 milyon 800 bin
lira peşinat ödeyecek.
Telekom böylece 18 milyon 233 bin
abonesinden 2001’in ilk iki ayında toplam 560 trilyon
lira toplayacak.
Mahkemelik oluyor
Türk Telekom’un yıllık peşin ödemeyi
iki ayda gerçekleştirme yönündeki çalışması Tüketicileri
Koruma Derneği (TÜKODER) Başkanı Mehmet Sevim
tarafından tepkiyle karşılandı.
Sevim, “Kontör karşılığı da olsa
sabit ücretin peşin olarak alınması haksızlık.
Vatandaşlardan kullanmadıkları kontürün parasını
almak kanuna aykırıdır, mutlaka mahkemeye
vereceğiz" dedi.
Ödeme faturadan düşecek
Telekom yetkilileri, peşin ücretin konuşma
karşılığı ödeme için kullanıldığını,
faturalardan düşüleceğini belirtti. Ocak ve şubatta
14.4’er milyon lira olacak bedel bu aylarda bin 200
kontör karşılığında kullandırılacak. Yani,
faturalardan, peşin ücret karşılığı konuşma
bedeli otomatik olarak düşecek.
Öksüz’ün onayı bekleniyor
Telekom’un, ocak ve şubat aylarında 14.4’er
milyon lira peşin ücret alınmasına ilişkin çalışması
son aşamada. Bu konudaki yazı şirketin yönetim
kurulunda bulunuyor. Telekom’un İdari ve Mali İşler
Bölümü’ne de uygulama talimatı gelmedi. Ulaştırma
Bakanı Enis Öksüz’ün son onayının beklendiği ve
henüz kararın bekletildiği öğrenildi.
Telekom’un GSM’si için jet karar
ANKA
İş - Tim’in, GSM 1800 sözleşmesini
imzalamak için ön koşul olarak istediği T. Telekom’un
GSM işletmesinin ayrı bir şirket olarak
örgütlenmesine ilişkin karar Yüksek Planlama Kurulu’ndan
(YPK) çıktı. YPK kararı Ulaştırma Bakanlığı’na
bildirildi.
Karar, gerekli işlemlerin başlatılması için
T. Telekom Genel Müdürlüğü’ne gönderilecek. Milliyet ©
Merhaba
Uzunca bir süredir
Internet üzerinden gelen dış ataklara karşı
alınabilecek önlemlere ilişkin çok sık mail
alıyorum. Özellikle bu durumdan kablo net kullancıları
çok fazla etkileniyorlar. Hemen aşağıda bir çok
kaynaktan biri olan Windows 2000 Magazine dergisinde
okuduğum bir yazıyı geçmek istiyorum. Yazıda bahsi
geçen yazılım Net Life dergisinde de "Internet'te
güvenlik" başlığındaki yazısında da detaylı
bir şekilde anlatılmış ve oldukça başarılı
bulunmuş. Aynı yazılımı Net-Life dergisinin
shareware verdiğini görünce yükledim ve oldukça
kolay kullanılan ve işinin hakkını veren bir
yazılım olduğunu gördüm. Yazı ise aynen şöyle.
"Son
bir kaç aydır kişisel bilgisayarlara yapılan
saldırılar daha sık gerçekleşiyor gibi görünüyor.
Kablo modem kullanan Windows NT sistemimde istenmedik
insanları sistemimden uzak tutmak için yeterince
güvenlik ayarı olduğunu düşünüyordum. Ancak Gibson
Research şirketinin Shileds Up! yardımcı programını
kullandıktan sonra güvenlik ayarının ne kadar
yetersiz olduğunu gördüm. Bir başka firmanın
sağladığı bir çözümü ararken NT ile çalışan
ucuz güvenlik duvarı (firewall) bulmakta zorlandım.
Daha
sonra Zone Labs şirketinin ( www.zonelabs.com) ZoneAlarm
2.1 kişisel güvenlik duvarı yazılımını keşfettim.
Bu ürünün kurala dayalı kuruluş sistemi çok kolay
olduğu gibi ve ZoneAlarm'ı yükledikten sonra Shileds
Up uygulamasını çalıştırdığımda internet
bağlantım tamamen görünmez oldu. Ürün
sisteminizdeki hanki programların veya hizmetlerin
internete erişmesini istediğinizi soruyor.
ZoneAlarm'ın can alıcı özelliklerinden biri,
bilgisayara dışardan gelen her türlü erişim
denemelerini görüntülemesi, bağlantı kurmakta olan
sistemin IP adresini ve bu IP adresinin erişmeye çalıştığı
hizmeti veya bağlantı noktasını bildirmesi. ZoneAlarm
NT ve Windows9x'de çalışıyor." Eric Ritter
eric_ritter@lgs.com
Windows 2000
Magazine dergisi Ekim 2000 Sayı : 4
Umarım bu yazılım
bir çok arkadaşımızın bu tip sıkıntılarını
çözer. Yazıya ilave etmek istediğim fazla bir şey
yok zaten yazılımı ben değerlendirmiş olsam benim
yazımda pek farklı olmazdı. ama alternatif
yazılımlara karşı bu yazılımın gücünü ise Sn.
Dr. Hakkı Öcal'ın NetLife dergisinin Ekim sayısındaki
yazısında okuyabilirsiniz. Hepinize iyi günler diler saygılar
sunarım.
Merhaba Microsoft yazılımları ile
ilgili sertifika ve kurs konusunda bana sıkça sormuş
olduğunuz sorular için size bir adres vereceğim. Eğitim
ve sertifika ile ilgili merak ettiğiniz tüm konulara bu
adresten erişmeniz mümkün. http://www.microsoft.com/turkiye/egitim/
Merhaba Belki bir çoğunuz sadece
şahsınızı ilgilendiren mailler için Yahoo ve Hotmail
benzeri Web tabanlı mail adresi alıyorsunuz. Fakat malesef hotmail 2MB
yahoo'da 6 MB gibi mail box kapasitesi sunuyor. Üstelik
2 gün maillere bakmazsanız gelen mailler yüzünden
dolan mailbox'ınıza yeni maillerde gelemiyor. Bunu çok
sık yaşıyorum. Bazı arkadaşlara attığım mail
onların mailbox'ının dolası neticesinde geri dönüyor.
Emaillerini POP3
olarak almak yani MS Outlook Express, MS Outlook veya
Netscape Mail Messenger ile almak size daha cazip
geliyor. Bunun için bir çok arkadaş bir internet
paketi alıp o internet servis sağlayıcının size açmış
olduğu emaili kullanarak çözüyor. Aslında bu da bir
çözüm değil çünkü Servis sağlayıcınızı değiştirince
bu email otomatik olarak kapandığından yeni email
adresinizi lanse etmek zorunda kalıyorsunuz. Bu da
çok can sıkıcı olabiliyor çünkü bir çok firma bu
email adresini kartvizitine filan bastırıyor. Bir çok arkadaş ise
işyerinin email adresini kullanıyor. Kişisel
emailerini şirket emaili üzerinden atmak istemeyen
insanlarda var. Peki bu hizmeti yani POP3 destekli bedava
email hizmeti veren bir kuruluş var mı ? Evet OPERAMAIL. Bu kuruluş maillerinizi hem bu
mail programlarından almanızı hem de Web üzerinden
mail takip etmenizi sağlıyor. Ve gözlemlediğim
kadarıyla belirgin bir mailbox kapasitesi de yok.. Bir
tanıdığım epeydi maillerine bakmıyordu 10 MB'ın
üzerinde 200'e yakın mailinin hala orada olduğunu görünce
rahatladık. İlgilenecek
olanlar için adresini veriyorum. http://www.operamail.com/ Not : Bazı arkadaşların buradan mail
almış olduğunu biliyorum. Bu mail onlara da
gelecektir. Aralarından ayıklayamadım üzgünüm.
Saygılarımla.
VIRÜS NEDIR ?
Virüsler, kelime islemciler, tablolama, tasarim,
veritabani
programlari gibi birer bilgisayar programlaridir.
Virüslerin, bildigimiz bilgisayar programlarindan 2
önemli farki
vardir. Bunlardan ilki diger programlara ve
disket/disklere bulasmalari,
digeri ise her sekilde kendilerini aktif hale
getirmeleri.
Virüs programlari varliklarini sürdürebilmek,
yayginlasabilmek için
bulasarak çogalmak zorundadir. Hem çogalabilmek ve
hemde amaçlarini
gerçeklestirmek için kendi kendilerini aktif hale
getirmeleri gerekiyor.
Virüsün aktif hale gelmesi için bellege yüklenmesi
gerekmektedir. Bellege
yüklemek için kendi kodunu diger programin parçasiymis
gibi arkasina
ekleyerek yada boot edilirken bellege yüklenen ilk
sektöre yerleserek
çogalabilir. Kendi kodunun isletilmesini saglamak
içinse orijinal programin
baslangiç yerini degistirip kendi kodunu yazmali. Bu
sekilde virüslü bir
program çalistirildiginda kontrol virüse geçebilir.
VIRÜSLER NASIL BULASIR
Virüsler herhangi bir kaynaktan bulasabilirler.
Virüsler çogunlukla
oyunlarla ve ücretsiz olarak verilen (shareware)
programlardan gelmektedir.
Çok nadir de olsa bazen orijinal (lisansli) programlarda
da virüslere
rastlanabilmektedir.
Virüslerin bulasma yöntemleri, program olarak kendi
farkliliklarini
da ortaya koyan en önemli özellikleridir. Bu özellik,
kendi kendine
çogalmadir. Bir programin kendi kendine çogalmasi,
programin baska bir yere
kopyalanmasiyla gerçeklesir. Bu kopyalanma da DOS'un
copy komutuyla
gerçeklesir. Bir program disketten sabitdiske
kopyalandiginda çogalmis olur.
Tabii, program kendi kendine çogalmadi, onu kopyalamayi
yapan kisi çogaltti.
Virüsler ise bunu size sormadan kendileri yaparlar.
Virüsler, bilerek ve isteyerek çalistirmazsiniz, bu
nedenle virüsler
amaçlarini yerine getirmek için çalistirilmanin bir
yolunu bulurlar.
Çalistirilmak için diger islemlerin arasina girerek
çalistirilan
programlardan önce çalisirlar.
Virüsler, bulastiklari programdan önce çalismayi
basardiklari anda
artik çogalmalari için bir engel kalmamistir. Virüslü
bir disket ile boot
ettiginizde, virüs bellege yerleserek egemenligini ilan
eder.
VİRÜS ÇESITLERI :
Boot Sektöre Bulasan Virüsler :
Bilgisayarlarda sistemin yüklenebilmesi için bir disket
veya
sabitdiske gereksinim vardir. Sistemin disketleri,
genellikle boot
edilebilir disketlerdir ve bilgisayari açmak için (boot
etme) kullanilir.
Sistemin açilisi sirasinda, boot edilebilir diskler
yüklenmeden,
bilgisayarda herhangi bir program çalistirilmasi
mümkün degildir.
Bilgisayar açildiktan sonra, boot disketindeki dosyalar
bellege
yüklenir. Bu dosyalari bilgisayarin temel
fonksiyonlarini (silme, kopyalama,
vb.) içerirler.
Sistem disketinde, baslangiç programlarinin bulundugu
alana genel
olarak boot sektör adi verilir. Diskin boot sektöründe
saklanan ve özellikle
bulastigi dosyalar üzerinde degisiklik yapma konusunda
uzmanlasan virüslere
boot sektör virüsleri denir. En tehlikeli virüsler
arasinda sayilirlar.
Komut Islemcisine (Command.Com) Bulasan Virüsler :
Temel kullanici programlari (kopyalama,silme,vb.)
COMMAND.COM adi
verilen dosyada bulunur. C:\> veya A:\> komut
iletisi görüntülendiginde
bilgisayar kullanici girislerine hazir durumdadir. Iste
bu asamada yapilacak
her islem, eger COMMAND.COM'a bulasmis bir virüs varsa
bu virüsün yayilmasi
için hizmet edecektir. Bu tür COMMAND.COM virüsleri
bellekte kalicidir ve
her zaman aktiftirler. Sistemi kapatip açsaniz dahi
açilis sirasinda yeniden
bellege yüklenirler.
Genel Amaçli Bulasan Virüsler :
En popüler bilgisayar virüsleridir. Bu virüslerde
diger virüslere
benzer yollarla sistemlere girerler. Daha çok .EXE ve
.COM dosyalarina
bulasma egilimindedirler.
Genel amaçli bulasan virüsler, tüm sistemi kolayca ele
geçirebilirler. Çalistirilabilir dosyalar (.EXE,.COM)
arasinda çok hizli
hareket ederler ve çok kisa zamanda bütün dosyalara
bulasirlar. Anti virüs
programlari tarafindan tesbit edilip silindiklerinde bile
bulunduklari
dosyaya zarar verebilen virüslerdir.
Çok Amaçli Bulasan Virüsler :
Çok amaçli bulasan virüsler, boot sektöre,
COMMAND.COM'a bulasan ve
genel amaçli bulasan virüslerin bütün özelliklerini
kapsayan virüslerdir.
Çok amaçli bulasan virüsler temel olarak boot
sektöre, COMMAND.COM'a
veya her ikisinede bulasirlar ve buradan gerçekte genel
amaçli bulasanlar
olan virüs parazitlerini yayarlar. Iki veya daha fazla
bulasici teknige
sahip olan çok amaçli bulasan virüslerin uzun yasama
sansi daha fazladir.
Bellege Yerlesik Bulasan Virüsler :
Bellege yerlesik bulasan virüsler, bellekte yüklü
kalir ve uygun
kosullarda bilgisayarin belleginde aktif hale gelirler.
Bu virüsler, sürekli
bellekte yüklü ve aktif olduklarindan bir çok isleme
müdahele etme
yetenegine sahiptirler. Bu müdahelelereörnek olarak
islemlerin kesintiye
ugramasi, bilgilerin tahrip olmasi ve devamli olarak
virüslü dosya sayisinin
artmasi gösterilebilir.
VIRÜSLERE KARSI ALINABILECEK ÖNLEMLER :
"Virüslere karsi en güvenli bilgisayar, fisi
çekilmis
bilgisayardir." Yukaridaki söz virüslere karsi
alinabilecek önlemler
konusunda çok ciddi bir gerçegi gösteriyor. Çünkü
virüslere karsi korunmak
için aldiginiz antivirüs programlari gerçek bir koruma
saglayamiyor. Nedeni
de her yeni anti-virüs programinin ardindan bir o kadar
yeni virüs
programlari üretiyor. Dolayisiyla hiçbir zaman tam
güvende sayilmazsiniz.
Ancak yine de alinacak bazi önlemler yok degil.
Bunlardan ilki,
birçok sistemde bulunan ve BIOS içinde yer alan
"boot sektör virüs
protection" seçenegini "enabled"
yapmaktir.
Bir program yüklenirken boot sektöre kayit yapmak
istediginde bu
uyari sistemi devreye girer ve islemi durdurur. Sonra
kullaniciyi uyarir,
durdurulan islemin devamina izin verilip verilmedigini
sorar. Yapilan
islemin ne oldugunu biliyorsaniz sorun yok, evet için
Y'ye basin. Eger
islemden haberdar degilseniz hemen hayir için N'ye
basiniz.
Ikinci koruma olarak da bellege yerlesik olarak çalisan
programlardan olan GUARD.COM disket sürücüyle takilan
her disketi tarayarak,
virüslü disket için sizi uyarir.
Son olarak da, elinizde en güzel antivirüs
programlarini bulundurmak
virüslere karsi korunmanin en etkili yoludur. Bunun
için anti-virüs
programlari satan firmalardan düzenli olarak yeni
sürümlerini edinin.
Yeni anti-virüs programlarini sisteminize kurun ve
taktiginiz her
disketi önceden mutlaka virüs temizlendiginden mutlaka
emin olun.
BIR BILGISAYARDA VIRÜS OLDUGUNUN BELIRTILERI :
Program yüklemeleri normalden daha fazla zaman alir.
Disk alanlari hizla azalir.
Bozuk sektör sayisi sürekli artar.
Mevcut RAM sürekli olarak olarak azalir.
Programlarin normal çalismalari bozulur.
Program içinde daha önceden olmayan hatalarla
karsilasilir.
Kendilerine ait olmayan hata mesajlari görüntülerler.
Ekranda ilginç sekiller ve karakterler olusur.
Dosyalar kaybolur.
Dosyaya ait bilgiler degisir. (ad,uzanti,tarih gibi).
Nasil olustugu bilinmeyen dosya ve dizinler belirir.
Back to Top
|