|
|
Alta Vista :
Digital Equipment Co.
firmasyna
ait olan Alta Vista, popüler Internet tarayycy servislerinden
biridir. Servisin amacy; arady?ynyz bilgiye, web sayfasyna
veya haber grubuna ufak bir aramadan sonra ula?abilmenizi sa?lamaktyr.
16.000.000 web sayfasy ve 13.000 haber grubu içinde arama yapabilmektedir.
Alta Vista'nyn size sunaca?y iki arama seçene?i ile mutlaka
arady?ynyz bilgiye ula?yrsynyz. Alta
Vista'ya http://www.altavista.digital.com adresinden ula?abilirsiniz.
anchor :
HTML dosyalarynda kullanylan
"anchor" aktif döküman içinde ba?ka bir bölgeye gitmek veya
bamba?ka bir sayfaya dallanmak için kullanylyr. (Genellikle alty
çizili mavi bir metin ?eklindedir.)
AOL :
AOL, America On Line'yn
kysaltylmasyndan
olu?mu?tur. Sadece Amerikada 4.5 milyon kullanycysy
olan America On Line her ne kadar ev kullanycylaryna hizmet veren
bir sistem olsa da Internet eri?imi de sa?lamaktadyr. Maalesef Türkiyede
AOL ba?lantysy sa?layan bir kurulu? yoktur. America On
Line hakkynda daha çok bilgiye sahip olmak için http://www.aol.com
adresine bir göz atyn.
Archie :
Sayysy, binleri a?an
ftp sitelerinden, istedi?iniz dosyalary bulabilmeniz için gerekli
olan bir veritabany ara?tyrma aygytydyr. Archie'yi
kullanarak istedi?iniz dosyayy, isme, konuya yada anahtar sözcü?e
göre aratabilirsiniz. Bu günlerde Web siteleri de bu tip özellikler
kazandy?y
için Archie'lerin kullanymy gittikçe azalmaktadyr.
attribute :
HTML sayfalarynda kullanylan
kontrollerin (TAG) aldy?y parametrelerdir. Her bir parametre
kontrole yeni bir özellik ekler. Bazy parametreler de?er alyr
bazylary ise oldu?u gibi kullanylyr.
awk :
Unix'in özelliklerini de
ta?yyan
oldukça güçlü bir "yy?yn dilidir." Awk, Unix kabu?unun
dosya i?leme arabirimlerine, "C" benzeri yapysal programlama
gibi bir çok ilave getirir.
backbone :
Büyük veri kapasitesine sahip
bir a?y besleyen hyzly bir hat veya bir seri ba?lantydyr.
backgrounds :
HTML özgün Web sayfalary
hazyrlamanyz için be?endi?iniz resimleri arka-fon olarak
kullanmanyza izin verir. HTML 3.0'y destekleyen tüm Web tarayycylary
sayfanyzyn arka fonuna koydu?unuz resmi görüntüleyebilir. Bunu
yapmak için BODY tanymynyn hemen yanyna BACKGROUND tag'yny
eklemelisiniz. Mesela "duvar1.gif" isimli bir resmi arka fon yapmak için
a?a?ydaki satyr yazylmalydyr:
<body background="duvar1.gif">
HTML herhangi bir resmi arka fon yapabildi?i gibi resim kullanmadan arka
fon rengini de de?i?tirebilir. bunun için yine BODY'nin ardyndan
BGCOLOR="RRGGBB" parametresini kullanmalysynyz. RR, GG
ve BB, kyrmyzy, ye?il ve mavi renklerin ne oranda kary?tyrylaca?yny
gösteren Hex sayylardyr. Bu sayylaryn her biri ondalyk
düzende 1'den 255'e kadar bir sayy olabilir. Örne?in arka fon
rengini beyaz yapmak için:
<body bgcolor="#ffffff">
gibi bir satyr kullanmalysynyz. Arka fona konulmak istenen
bir resim her zaman Web tarayycy tarafyndan dö?enecektir böylece
ufacyk bir resimle etkileyici arka fonlar yaratmam mümkündür. Arka
fonlar konusunda daha çok bilgi sahibi olmak ve çe?itli örnekler için
http://www.sci.kun.nl/thalia/guide/color/faq.html adresine bir
gözatabilirsiniz.
backlinking :
Backlinking geçen senenin
sonlarynda
Lycos tarama servisi tarafyndan dü?ünülmü? zekice bir özelliktir.
Hiç bir Web servisi sizi ba?ka servislere ba?layyp sonra
unutulmak istemez. Bu yüzden Lycos, sizi ba?ka bir servise ba?ladyktan
sonra geri dönebilmenizi sa?layan bir sistem geli?tirmi?tir.
bandwidth :
"Bandwidth" bir aygytyn
algylayabilece?i elektrik frekans alanydyr. Bu terim ileti?im
teknolojisinde bir ta?yma ölçüsü olarak kullanylyr. Bu
terimin Internet'teki anlamy ise belirli bir sürede ne kadar bilgi aky?y
sa?landy?yyla ilgilidir.
body
:
HTML sayfalarynda kullanylyr.
HTML sayfalaryny olu?turan kodlary baryndyran
"Ba?lyk" ile "Son" arasyndaki bölümdür.
browsers (Web tarayycy)
:
World Wide Web üzerinde dokümanlaryn transfer edilip görüntülenmesini sa?layan programlara "browser" ady verilir. Sakyn Web tarayycylaryn Netscape, MS Internet Explorer ve Mosaic'le synyrly oldu?unu sanmayyn. http://www.browserwatch.com adresinde bir göz atyn. Ystemedi?iniz kadar çok ve çe?itli tarayycyyy bir arada bulacaksynyz.
Celeron i?lemci :
Celeron, Intel tarafyndan üretilen ve Level 2 cacheden yoksun olan yeni bir Pentium II i?lemcidir. Slot 1 ile elektriksel olarak uyumludur. Celeron, Slot 1 anakartlaryna uymakla birlikte, 1000 dolar alty PC pazarynda AMD, National Semiconductor Corp./Cyrix Corp. ve Integrated Device Technology (IDT) gibi Intel kar?yty ?irketlerin dü?ük maliyetli Socket 7 i?lemcileri ile de rekabet edebilecek. Celeronun ilk örnekleri 266 MHz hyzynda çaly?yyordu. Celeron, ham CPU gücünün ön plana çykty?y i?lemlerde ya da bile?en-düzeyi benchmarklarda nispeten üstün performans sunan bir i?lemci olmasyna ra?men, özellikle syradan i? uygulamalarynda ya da uygulama-esasly bazy benchmarklarda (meselâ Photoshop) Pentium II syfatyna yaky?mayan bir yary? çykaryyor. (Celeronun ikinci kategorideki performansy, ço?u zaman, 233 MHz hyzyndaki bir Pentium MMXden biraz daha dü?ük bir düzeyde seyrediyor.) Uygulama-esasly benchmarklarda Celeronun sergiledi?i bu zayyf performansyn en büyük sorumlusu i?lemcinin Level 2 cacheden yoksun olmasy. Bu eksiklik i?lemciyi tabiri caizse bo?uyor.
CGI (Common Gateway
Interface) :
Web tarayycylarynyn
Web Hizmetçileri ile ileti?im kurmasyny sa?layan
arabirimdir. Web tarayycylary CGI aracyly?yyla,
HTML içindeki formlary ve döküman kaynakly sorgulayycylary
Web hizmetçilerinin anlayabilece?i hale sokarlar.
character entity
: &n
bsp;
Standart olmayan karakterler
de
HTML sayfalarynyz içinde yer alabilir. Böyle karakterler (veya
karakter katarlary) bir "&" i?areti ve ":" i?areti
arasyna yazylyr.
clickable map ("tyk"lanabilir
harita) :
HTML'nin bu özelli?ini
kullanarak bir resmin de?i?ik yerlerine tyklandy?ynda
kullanycyyy bamba?ka adreslere ta?ymasyny
sa?layabilirsiniz.
client :
Internet üzerindeki bir
sunucuya
ba?lanmy? olan "mü?teri" makinaya
"client" ismi verilir.
Compuserve :
Compuservede America On Line
gibi dünyanyn en büyük on-line servislerinden biridir. Aradaki fark
Compuserve'ün daha çok i? dünyasyna yönelik olmasydyr.
Compuserve'den Internet'in bir çok servisine metin-tabanly
ba?lanabilirsiniz.
Compuserve ayny zamanda Spry Inc firmasynyn da sahibidir. Bu yüzden
Spry Inc'e ait olan Mosaic web tarayycysynyn promosyonlaryny
gerçekle?tirmektedir. Compuserve, yakynda kendisi dy?ynda
Internet'e ayry bir tarayycyyla ba?lanmak istemeyenler için
Microsoft Internet tarayycysynyn özel bir sürümünü
destekleyecektir. Compuserve hakkynda Internet üzerinden bilgi almak için
http://www.compuserve.com ve http://www.spry.com adreslerine
ba?lanabilirsiniz.
conferecing (konferans) :
Web üzerinde, iki yada daha
fazla bilgisayar aracyly?yyla, yüzyüze, görsel ve sesli
ileti?imdir. Günümüzde hatlaryn elveri?siz olmasy
nedeniyle e?-zamanly bir görü?me sa?lamak olanaksyzdyr.
Web'ler bu tip ileti?imi sa?lamak açsynydan BBS'lerden daha
elveri?lidir. http://webnotes.ostech.com adresinde bu konu hakkynda
bir demo bulabilirsiniz.
cyberspace :
;
Bu kelime aslynda "William Gibson"un yazdy?y "Neuromancer" adly kitapta ses görüntü ve histen olu?an sanal çevreyi tanymlamak için kullanylmy?tyr. Günümüzde ise "Cyberspace" dünya üzerindeki bilgisayar a?larynyn olu?turdu?u devasal bilgi aky?yny tanymlamak için kullanylyyor.
Deschutes i?lemci :
Deschutes, Intel firmasynyn 0.25 mikron üretim teknolojisini kullanarak imal etti?i Pentium II i?lemcilerin kod adydyr. (Intelin 0.35 mikron teknolojisi kullanylarak üretti?i Pentium II i?lemcilerin kod ady Klamath idi.) Mikron birimi açysyndan daha küçük sayylaryn söz konusu oldu?u üretim proseslerinin önemli neticeleri arasynda daha küçük kalyp ölçüleri, daha dü?ük güç tüketimleri ve daha az ysynma problemleri yer alyr. Tüm bunlaryn sonucu daha yüksek saat hyzlarynda çaly?an CPUlardyr. Intelin 333 MHz ya da üstünde çaly?an tüm masaüstü Pentium II i?lemcileri Deschutes modeli i?lemcilerdir. (Deschutesler ilk çykty?ynda en dü?ük hyzlary 333 MHz [saniyede 333 milyon çevrim] idi.) Bunun yany syra notebooklar için özel olarak üretilmi? olan ve 233/266 MHz hyzlarynda çaly?an mobil Deschutes i?lemciler de mevcuttur.
DNS (Domain Name
System) :
Ba?lanylan sunucu
ismini açyk Internet adresine çevirmek için kullanylan bir
mekanizmadyr. Internet üzerinde ayny adly iki veya daha fazla
sunucu isminin olmamasy da yine DNS sistemi sayesinde gerçekle?mi?tir.
document (döküman) :
Bir HTML dosyasynyn tüm
içeri?ine birden döküman denir.
domain
name :
Internet sitesini tanymlayan isimdir. Bir "Domain Name"
noktalarla ayrylan iki yada daha çok parçadan olu?mak zorundadyr.
Bir makinenin birden çok ismi olabilir, fakat bu adreslerin hepsi ayny
makineyi i?aret eder. Ortada, gerçek bir bilgisayar olmamasyna kar?yn
bir "domain name" olabilir. Bu, Ynternet'te bir Web sayfasy
olmasyny isteyen firmalar tarafyndan syklykla kullanylan
bir yöntemdir. Bu eri?imi sa?layan firmalar genellikle "Internet
Eri?im Sa?layycylarydyr. Web sayfasyna gelen
postalar öncelikle ana makina tarafyndan alynyp, sonradan yalancy
"domain name"e sahip makinaya iletilir.
DTD :
(Document Type Definition /
Döküman
Tipi Tanymy) Döküman içinde kullanylabilecek yapysal
elementleri, takylary ve formlary kapsayan biçimsel bir SGML
tarifnamesidir.
e-mail (elektronik-posta) : Ynternet'e
ba?ly makineler birbirlerine elektronik-posta atmak suretiyle
haberle?ebilirler.
Elektronik-postalar'a tarih, saat, gönderen ki?i, postayy almasy
gereken ki?i, ve postanyn konusu mutlaka yazylmaly, sade ve
anla?ylyr bir dil kullanylmalydyr.
footer :
HTML dökümanynyn
"dip" bölümüdür. Bu bölümde genellikle tarih, yapymcy
ve döküman hakkynda bilgiler bulunur.
forms : &nbs
p;
HTML sayfalarynda Web
servisine ba?lanan kullanycydan Web tarayycysy
sayesinde bilgi almak için kullanylyr. Daha sonra bu bilgiler sunucu
makinede kurulu olan özel bir programla de?erlendirilir. Web sayfalary
üzerinde formlar yaratmak için CGI programlamayy bilmek gerekir. CGI
hakkynda
daha çok bilgi edinmek için http://the-inter.net/www/future21/html.html
sayfasyna
bir göz atabilirsiniz. Bu adreste Web sayfasy yaratmak ve CGI ile formlar
yaratmak hakkynda güzel bilgiler bulacaksynyz.
ftp :
File Transfer Protocol
sadece bir
protokol de?ildir, bu protokoll Internet üzerinde veri yollamanyn ve
almanyn en çok kullanylan biçimidir. FTP kullanylarak ba?ka
bir Internet sitesine "login" olunur ve buradaki dosyalara "site
sorumlusu"nun hak tanydy?y kadar eri?im sa?lanyr.
gateway : <
/p>
Gateway, teknik olarak ayny
türden olmayan iki protokol'ün anla?masyny sa?layan donanym
yada yazylym anlamyna gelir. Örne?in Compuserve'ün kendi
mesaj formaty ile Internet e-mail formaty arasynda de?i?imi
sa?layan bir "ge?iç kapysy" vardyr. Ama bu
terim Internet üzerinde genellikle, bir sistemden di?er bir sisteme geçi?
sa?layan bir mekanizmayy anlatyr.
GIF :
Graphics Interchange Format,
grafik dosyalaryny syky?tyrmak ve böylece veri
aktarma zamanyndan tasarruf etmek amacyyla Compuserve tarafyndan
yaratylmy? bir grafik formatydyr. Web dökümanlarynda
syk syk kullanylyr.
Gopher :
Internet üzerinde hypertext kullanmadan de?i?ik menülerdeki materyallere ula?mayy sa?lar.
Grafik Kartlary :
Ekranda olusaçak görüntü; i?lemci ile monitör arasinda bir arabirim olan grafik karti tarafindan toplanir.Bilgisayarin olusturdugu bilgiler, grafik karti tarafindan monitöre video sinyali olarak göderilir.
Dört ana bölümden olu?ur :
*Ekran bellegi.
*video denetleyici.
*Video Ram.
*Karakter üreteci.
Grafik kartlary çözünürlük ,renk ve hyzlaryna göre ayrylyr.
grafikler :
Daha büyük olmalary ve
yava? yüklenmelerine ra?men grafiklerin görsel çekicili?i her
zaman web servislerini onlary bolca kullanmaya itmi?tir. Günümüzde
Internet üzerinde sykça kullanylan ve güçlü syky?tyrma
algoritmalaryna sahip iki grafik formaty vardyr: GIF ve JPEG.
Grafikler hakkynda ipuçlary istiyorsanyz bir UseNet haber grubu
olan comp.infosystems.www.authoring.images adresine ba?lanabilirsiniz
groupware :
Ayny bilgiler üzerinde
çaly?an,
ayny binada, odada veya a? üzerinde çaly?an bir grup insan
için tasarlanan programlara denir.
heading
(Ba?lyk) :
HTML dökümanlarynda
genellikle yazynyn ba?ly?ynyn ve genel tanymlaryn
bulundu?u bölgedir. <head > ve </head >takylary arasyna
yazylyr.
HotJava :<
/p>
Sun MicroSystems tarafyndan
tasarlanmy? Mosaic-tipi web tarayycylaryna alternatif
olarak tasarlanan yeni bir Java destekli web tarayycysydyr.
Özellikle "etkile?imli" web sayfalary geli?tirmek
isteyenler için tasarlanan bu tarayycynyn yapymy henüz
bitmemi?tir.
HTML :
;
HTML (HyperText Markup
Language)
World Wide Web'in bilgi görüntülemekte kullandy?y dosya formatydyr.
HTML sayfalary kullanarak metinler de?i?ik ?ekillerde ekrana
getirilebilir, sayfalara resim, ve ses eklenebilir.
HTML zaman zaman bir programlama dili olarak nitelendirilir fakat bu
yanly?tyr.
HTML sadece sayfanyn olu?turulmasy için bazy biçimleri ve
eklentileri içerisinde baryndyryr, bu yönüyle HTML bir dil
olmaktan çok masaüstü yayyncyly?a daha yakyndyr.
Günümüzde HTML sayfalarynyn kolayca olu?turulabilece?i
editörler mevcuttur. HTML hakkynda profesyonel bilgi için 40 ülkeden
5.000 üyesi olan HTML yazycylary derne?ine
http://www.synet.net/hwg/ adresinden ula?abilirsiniz.
HTML sayfalaryny uzun uzun yazmak istemiyor yada ilginç görünümlü
bir koleksiyon görmek istiyorsanyz
http://the-inter.net/www/future21/html.html adresine mutlaka ba?lanyn.
HTTP Internet üzerinde HTML sayfalarynyn aktarylmasy için
"HyperText Transport Protocol" isimli standart bir protokol kullanylyr.
Hiç ?üphe yok ki World Wide Web üzerinde ençok kullanylan (ve en
önemli) protokoldür.
hypermedia :
Az kullanylan bir terimdir.
Metin, grafik, ses, hareketli görüntü gibi Internet üzerinde ileti?imi
mümkün olan her türlü medyayi ifade eder.
hypertext :
HyperText, dökümanlary
biçimlendirmek,
resim eklemek, ba?lantylar yaratmak için kullanylan methotdur.
hypertext link / hyperlink :
HTML sayfasynda bir taky (tag) kullanylarak ba?ka bir dosya ile olu?turulan ba?lantydyr.
Bilgisayar
Terimleri
Kaynak Geocities
A. Bahadyr ÜGE
Epdata Teknik Servis
Müdürü
bahadir@epdata.com.tr